Artykuły

Niepłodność jest definiowana jako niemożność uzyskania przez parę ciąży pomimo co najmniej 12 miesięcy regularnego współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych. Problem dotyczy około 15% par w wieku rozrodczym, a udział czynnika męskiego ocenia się na około 50%. Z tego względu diagnostykę niepłodności należy zawsze prowadzić równolegle u obojga partnerów.

W przypadku mężczyzn proces diagnostyczny obejmuje dokładny wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz zestaw badań laboratoryjnych i obrazowych, pozwalających ocenić stan funkcjonalny układu rozrodczego.

Różnica między niepłodnością a bezpłodnością

Niepłodność męska to stan potencjalnie odwracalny i możliwy do leczenia. Natomiast bezpłodność oznacza trwałą, nieodwracalną niezdolność do spłodzenia potomstwa. Przykładami są wrodzony brak jąder lub całkowity brak komórek plemnikotwórczych. W praktyce klinicznej większość przypadków niepłodności męskiej kwalifikuje się jednak do leczenia lub zastosowania metod wspomaganego rozrodu.

Przyczyny niepłodności męskiej

Problemy z płodnością u mężczyzn mogą wynikać z wielu różnych czynników. W uproszczeniu – wszystko, co wpływa negatywnie na produkcję plemników, ich jakość lub drogę, jaką muszą pokonać, by dotrzeć do komórki jajowej, może powodować niepłodność.

Specjaliści dzielą te przyczyny na trzy główne grupy:

1. Zaburzenia hormonalne

Aby jądra mogły wytwarzać plemniki, organizm musi produkować odpowiednie hormony – przede wszystkim FSH, LH i testosteron. Jeżeli poziomy tych hormonów są nieprawidłowe, może dojść do problemów z jakością lub ilością nasienia. Takie zaburzenia mogą być wrodzone, ale też wynikać np. ze stresu, chorób tarczycy czy guzów przysadki. W efekcie może dojść do ograniczenia lub całkowitego zahamowania produkcji plemników, co bezpośrednio przyczynia się do rozwoju niepłodności męskiej.

2. Problemy z jądrami

Jądra to miejsce, gdzie produkowane są plemniki. Jeżeli doszło w ich obrębie do wady wrodzonej (np. niezstąpione jądra) lub zmiany chorobowej (np. żylaki, uraz, nowotwór), może to zaburzyć proces powstawania plemników. Często spotykanym problemem są żylaki powrózka nasiennego – czyli poszerzone żyły w mosznie, które pogarszają jakość nasienia. W konsekwencji zaburzenia te mogą prowadzić do istotnego obniżenia liczby i ruchliwości plemników, co zwiększa ryzyko wystąpienia niepłodności męskiej.

3. Problemy z drogami nasienia

Nawet jeśli plemniki powstają prawidłowo, muszą mieć możliwość wydostania się na zewnątrz podczas wytrysku. W niektórych przypadkach dochodzi do niedrożności nasieniowodów lub ich całkowitego braku (np. w wyniku choroby genetycznej). Czasami przyczyną jest całkowity brak plemników w nasieniu – stan nazywany azoospermią. Tego typu zaburzenia uniemożliwiają zapłodnienie, co jest jedną z częstych przyczyn niepłodności męskiej.

Na jakość nasienia oraz ogólną płodność mężczyzny mogą negatywnie oddziaływać różne czynniki zewnętrzne oraz elementy stylu życia. Do najczęściej wymienianych należą:

• przegrzewanie jąder, np. poprzez długotrwałe trzymanie laptopa na kolanach lub częste korzystanie z sauny,
• przebyte infekcje układu moczowo-płciowego, takie jak zapalenie jąder, najądrzy czy choroby przenoszone drogą płciową,
• długotrwały stres i przemęczenie, które mogą wpływać na gospodarkę hormonalną,
• otyłość i zaburzenia metaboliczne, mające wpływ m.in. na poziom testosteronu,
• stosowanie używek, takich jak tytoń, alkohol, narkotyki, a także częste lub długotrwałe przyjmowanie antybiotyków,
• ekspozycja na substancje toksyczne, w tym metale ciężkie, pestycydy i inne związki chemiczne,
• noszenie ciasnej, nieprzewiewnej bielizny, ograniczającej właściwą termoregulację jąder,
• przebyte choroby wieku dziecięcego, które mogły wpłynąć na rozwój układu rozrodczego (np. świnka przebiegająca z powikłaniem w postaci zapalenia jąder).

Warto pamiętać, że niepłodność męska rzadko wynika z jednej przyczyny – zazwyczaj jest efektem nakładających się czynników. Dlatego tak istotne jest przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych, które zaleci specjalista androlog.

Diagnostyka niepłodności męskiej

Zidentyfikowanie niepłodności męskiej to pierwszy krok do znalezienia skutecznego rozwiązania problemu z poczęciem dziecka. Choć temat może budzić niepokój, diagnostyka niepłodności męskiej zazwyczaj nie jest skomplikowana ani inwazyjna. Im szybciej zostanie wykryta przyczyna, tym większe szanse na skuteczne leczenie.

Proces diagnostyczny zazwyczaj obejmuje kilka etapów i może być przeprowadzony w ciągu kilku tygodni.

1. Wywiad lekarski i badanie ogólne

Pierwszym etapem diagnostyki jest szczegółowy wywiad medyczny. Podczas pierwszej wizyty lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad, który obejmuje m.in.:

• czas trwania starań o ciążę,
• przebyte choroby, operacje oraz ewentualne infekcje,
• styl życia, charakter pracy, poziom stresu i obecność nałogów,
• przyjmowane leki i suplementy,
• ewentualne trudności związane z funkcjonowaniem seksualnym.

Następnie przeprowadzane jest badanie fizykalne, obejmujące ocenę ogólnego stanu zdrowia pacjenta, wyglądu moszny i jąder oraz – w razie potrzeby – prostaty.

2. Badanie nasienia (spermiogram)

To podstawowe, nieinwazyjne i najczęściej wykonywane badanie w diagnostyce męskiej niepłodności. Polega na analizie próbki nasienia oddanej po 3–5 dniach wstrzemięźliwości seksualnej.

W laboratorium oceniane są zarówno parametry makroskopowe, jak i parametry mikroskopowe, zgodnie z aktualnymi wytycznymi WHO z 2021 roku. Zakres badania obejmuje m.in.:

• objętość ejakulatu i pH nasienia,
• czas upłynnienia i lepkość,
• liczbę plemników w ejakulacie oraz ich koncentrację na 1 ml,
• ruchliwość plemników (postępową, niepostępową i całkowitą),
• żywotność i morfologię plemników,
• aglutynację (zlepianie się plemników),
• obecność komórek okrągłych i leukocytów peroksydazo-dodatnich.

W przypadku nieprawidłowości w wynikach lekarz może zalecić powtórzenie badania po kilku tygodniach, a także jego rozszerzenie o dodatkowe parametry – w zależności od obrazu klinicznego i indywidualnej sytuacji pacjenta.

3. Badania hormonalne

Gdy wyniki badania nasienia odbiegają od normy, lekarz może zlecić badania hormonalne z krwi, obejmujące oznaczenie poziomu FSH, LH, testosteronu, prolaktyny, a także – w zależności od obrazu klinicznego – innych hormonów mogących mieć wpływ na płodność, takich jak estradiol, SHBG czy TSH.

4. USG jąder i moszny

Badanie ultrasonograficzne jąder i moszny jest procedurą nieinwazyjną i całkowicie bezbolesną, umożliwiającą ocenę budowy narządów oraz wykrycie nieprawidłowości, takich jak żylaki powrózka nasiennego, wodniaki, torbiele czy inne zmiany strukturalne.

W klinice Epimedium USG może być wykonane bezpośrednio podczas konsultacji andrologicznej. Badanie to nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania ze strony pacjenta.

5. Dodatkowe testy

 niektórych przypadkach lekarz może zlecić wykonanie badań uzupełniających, które pozwalają dokładniej ocenić przyczynę problemów z płodnością. W klinice Epimedium dostępne są:

• testy genetyczne,
• badanie fragmentacji DNA plemników,
• inne specjalistyczne analizy nasienia, dobierane indywidualnie na podstawie obrazu klinicznego i wcześniejszych wyników.

Nie wykonujemy biopsji jądra ani testów zaawansowanej oceny plemników pod dużym powiększeniem, jednak w przypadku potrzeby ich przeprowadzenia lekarz wskaże odpowiednie dalsze kroki i możliwości diagnostyczne poza kliniką.

Diagnostyka niepłodności męskiej w Epimedium

Diagnostyką i leczeniem niepłodności męskiej w Epimedium zajmuje się dr. Wojciech Pabian, który jako jeden z nielicznych lekarzy w Polsce posiada trzy komplementarne specjalizacje: andrologię, endokrynologię rozrodu oraz ginekologię i położnictwo.

Dzięki temu możliwe jest kompleksowe prowadzenie pary w jednym miejscu, przez jednego specjalistę – co przekłada się na spójność diagnostyki, logiczną chronologię zaleceń i większy komfort pacjentów. W czasie jednej wizyty możliwa jest konsultacja zarówno mężczyzny, jak i kobiety, co pozwala szybko przejść od diagnozy do planu działania.

Jeśli konsultacja dotyczy wyłącznie mężczyzny (np. wizyta andrologiczna), partnerka może uczestniczyć w spotkaniu jako osoba towarzysząca. W przypadku potrzeby rozszerzenia diagnostyki oferujemy również wizyty indywidualne dla kobiet lub wspólne wizyty par, co pozwala dobrać najwłaściwszą formę wsparcia w drodze do rodzicielstwa.

Seminogram (nazywany również spermiogramem) to podstawowe badanie wykorzystywane we wstępnej diagnostyce niepłodności męskiej. Jest to szybkie, nieinwazyjne i wiarygodne narzędzie pozwalające na ocenę zdolności rozrodczych mężczyzny. Wykonywane rutynowo w przypadku trudności z poczęciem dziecka, stanowi pierwszy krok w rozpoznaniu problemów z płodnością.

Czym jest seminogram?

Seminogram to badanie laboratoryjne, które polega na analizie jakościowej i ilościowej ejakulatu, czyli nasienia oddanego przez pacjenta. Celem badania jest ocena parametrów plemników – ich liczby, ruchliwości, żywotności i budowy – oraz właściwości fizykochemicznych nasienia. Na podstawie wyników seminogramu lekarz androlog może wskazać potencjalne przyczyny niepłodności męskiej oraz zaplanować dalszą diagnostykę lub leczenie.

Dlaczego warto wykonać seminogram?

Niepłodność męska odpowiada nawet za 50% przypadków problemów z zajściem w ciążę. Choć powszechnie przyjęto, że to kobiety częściej poddawane są badaniom, to diagnostyka powinna obejmować oboje partnerów. Seminogram umożliwia szybkie sprawdzenie, czy parametry nasienia mieszczą się w granicach norm ustalonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

Kiedy wykonać seminogram?

Badanie nasienia zaleca się w następujących przypadkach:

• jeśli para bezskutecznie stara się o ciążę przez 12 miesięcy (lub 6 miesięcy, gdy kobieta ma ponad 35 lat),
• po przebytych infekcjach układu rozrodczego,
• po urazach lub operacjach w obrębie narządów płciowych,
• przy planowaniu zabiegu inseminacji lub in vitro (jako jedno z badań),
• po wazektomii – w celu oceny skuteczności zabiegu,
• jako wstępną ocenę płodności, jeśli planuje się odłożyć w czasie rodzicielstwo.

Seminogram – jak przygotować się do badania?

Aby wynik seminogramu był wiarygodny i miarodajny, należy odpowiednio się do niego przygotować. Przed badaniem zaleca się:

• zarejestrowanie się na badanie z wyprzedzeniem – można wybrać dogodny termin wizyty,
• zabranie dokumentu tożsamości, który jest wymagany przy rejestracji,
• zachowanie 3–5 dni wstrzemięźliwości seksualnej,
  unikanie alkoholu, papierosów oraz intensywnego wysiłku fizycznego w dniach poprzedzających badanie,
• poinformowanie diagnosty o wszystkich przyjmowanych lekach oraz przebytych chorobach, zwłaszcza zakaźnych i gorączkowych,
• odczekanie minimum 2 tygodni od zakończenia antybiotykoterapii lub ustąpienia gorączki, jeśli takie wystąpiły.

Nasienie oddawane jest drogą masturbacji do jałowego pojemnika. W trosce o komfort pacjentów, w klinice Epimedium przygotowaliśmy specjalny, intymny pokój do oddania próbki, zlokalizowany w odosobnionej części placówki, co zapewnia pełną dyskrecję i poczucie bezpieczeństwa.

W uzasadnionych przypadkach istnieje również możliwość dostarczenia próbki nasienia z domu, jednak należy to zrobić w czasie nie dłuższym niż 40 minut od momentu oddania, utrzymując temperaturę zbliżoną do temperatury ciała, np. transportując pojemnik blisko ciała pod ubraniem.

W razie pytań dotyczących przygotowania do badania, zespół rejestracji chętnie udzieli niezbędnych informacji. Zapewniamy warunki sprzyjające spokojnemu i dyskretnemu przebiegowi wizyty.

Zakres badania nasienia – manualne i wspomagane komputerowo (CASA)

W klinice Epimedium oferujemy dwa rodzaje badania nasienia: manualne (podstawowe) oraz wspomagane komputerowo (CASA). Oba rodzaje analiz wykonywane są zgodnie z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), a o wyborze odpowiedniej metody decyduje diagnosta laboratoryjny na podstawie wstępnej oceny próbki.

Manualne (podstawowe) badanie nasienia obejmuje ocenę:

• barwy, objętości, czasu upłynnienia, pH oraz stopnia lepkości nasienia,
• aglutynacji plemników (czyli ich przylegania do siebie),
• agregacji (zlepiania się martwych plemników),
• liczby komórek okrągłych oraz leukocytów peroksydazo-dodatnich (mogących świadczyć o stanie zapalnym),
• odsetka żywych plemników,
• całkowitej liczby plemników w ejakulacie oraz ich koncentracji w 1 ml,
• ruchliwości plemników – zarówno postępowej, jak i niepostępowej,
• podstawowej oceny budowy plemników (morfologii).

Badanie nasienia wspomagane komputerowo (CASA – Computer Assisted Sperm Analysis)

Zaawansowana analiza CASA opiera się na pracy systemu komputerowego SCA – Sperm Class Analyzer, który rejestruje obraz mikroskopowy próbki i przetwarza go cyfrowo, wspierając diagnostę w precyzyjnej i obiektywnej ocenie kluczowych parametrów nasienia.

CASA uwzględnia wszystkie elementy badania manualnego oraz dodatkowo:

• jednoczesne określenie odsetka żywych i martwych plemników,
• szczegółowy podział ruchu plemników na: postępowy szybki, postępowy wolny, niepostępowy oraz nieruchomy,
• rozszerzoną ocenę morfologii: klasyfikacja wad główki, wstawki, witki, akrosomu, obecność wakuol i kropel cytoplazmatycznych,
• wyliczenie indeksu teratozoospermii, czyli proporcji plemników o prawidłowej budowie względem tych z nieprawidłowościami strukturalnymi.

Seminogram – normy badania nasienia

Poniżej przedstawiamy referencyjne wartości parametrów nasienia zgodnie z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), opublikowanymi w 2021 roku:

• Objętość ejakulatu: ≥ 1,4 ml
• pH nasienia: ≥ 7,2
• Czas upłynnienia: ≤ 60 minut
• Koncentracja plemników w 1 ml: ≥ 16 milionów
• Całkowita liczba plemników w ejakulacie: ≥ 39 milionów
• Ogólna ruchliwość plemników: ≥ 42%
• Ruchliwość postępowa: ≥ 30%
• Żywotność plemników: ≥ 54%
• Morfologia plemników (prawidłowa budowa): ≥ 4%

Seminogram – znaczenie nieprawidłowych wyników badania nasienia

Wyniki seminogramu są porównywane z normami WHO i oceniane przez lekarza specjalistę. Jeśli parametry nasienia odbiegają od normy, badanie zazwyczaj jest powtarzane po kilku tygodniach. Pojedynczy nieprawidłowy wynik nie jest jednoznaczny z rozpoznaniem niepłodności męskiej, ponieważ na jakość nasienia wpływa wiele czynników, w tym przemęczenie, stres, infekcje, styl życia, dieta czy używki.

W przypadku nieprawidłowości warto zaufać doświadczeniu lekarza androloga, który na podstawie wyników badania oraz wywiadu medycznego zaproponuje odpowiedni kierunek dalszej diagnostyki lub leczenia. Indywidualne podejście do pacjenta i ścisła współpraca ze specjalistą zwiększają szanse na skuteczne rozwiązanie problemu niepłodności męskiej.

Niepłodność to problem, który według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyka blisko 20% par w wieku rozrodczym. Definiowana jest jako niemożność uzyskania ciąży mimo regularnych stosunków płciowych (2–3 razy w tygodniu) przez co najmniej 12 miesięcy, bez stosowania środków antykoncepcyjnych. Ze względu na złożoność układu rozrodczego kobiety i różnorodność potencjalnych przyczyn, diagnostyka niepłodności kobiecej wymaga staranności, szerokiej wiedzy i odpowiedniego podejścia specjalistycznego.

W klinice Epimedium proces diagnostyczny prowadzony jest według aktualnych standardów Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP).

Różnica między niepłodnością a bezpłodnością

Niepłodność kobieca oznacza stan potencjalnie odwracalny, który można skutecznie leczyć lub obejść za pomocą metod wspomaganego rozrodu. Bezpłodność natomiast odnosi się do trwałej niemożności zajścia w ciążę, np. w wyniku wrodzonego braku macicy (agenesis uteri) lub nieodwracalnej niewydolności jajników.

Przyczyny niepłodności kobiecej

Niepłodność kobieca może mieć wiele przyczyn, obejmujących zarówno zaburzenia hormonalne, choroby narządów rodnych, jak i czynniki stylu życia.

Do najczęstszych przyczyn należą:

• zespół policystycznych jajników (PCOS),

• choroby tarczycy, nadnerczy i przysadki mózgowej,

• endometrioza,

• mięśniaki macicy oraz zmiany chorobowe szyjki macicy,

• choroby ogólnoustrojowe, takie jak choroby wątroby, nerek czy nowotwory jajnika,

• zaburzenia funkcjonowania ciałka żółtego.

Znaczący wpływ na płodność mają także:

• niedowaga, nadwaga lub otyłość, które zaburzają gospodarkę hormonalną,

• stosowanie używek (alkohol, papierosy, narkotyki),

• niewłaściwa dieta oparta na wysoko przetworzonych produktach,

• zbyt intensywne treningi, stres, kontakt z toksynami oraz choroby psychiczne,

• genetyczne zespoły wrodzone, takie jak Zespół Turnera.

Warto pamiętać, że ustalenie rzeczywistej przyczyny niepłodności wymaga kompleksowej diagnostyki przeprowadzonej przez doświadczonego lekarza. Tylko indywidualne podejście umożliwia wdrożenie skutecznego leczenia i zwiększenie szans na spełnienie marzenia o rodzicielstwie.

Diagnostyka niepłodności kobiecej

Pierwszym krokiem w diagnostyce niepłodności kobiecej w Epimedium jest zawsze dokładna konsultacja lekarska, obejmująca wywiad medyczny oraz badanie ultrasonograficzne (USG) narządu rodnego. Szczególną uwagę zwraca się na regularność cykli miesiączkowych, obecność owulacji, styl życia pacjentki oraz występowanie chorób w rodzinie.

Kluczowe badania wykonywane w Epimedium obejmują:

• Badanie rezerwy jajnikowej (AMH) – oznaczenie poziomu hormonu antymüllerowskiego, który pomaga ocenić zdolność jajników do produkcji komórek jajowych.

• Profil hormonalny – pomiar stężeń FSH, LH, estradiolu, prolaktyny, testosteronu oraz TSH, a w razie potrzeby także wolnych hormonów tarczycy (fT3, fT4) i przeciwciał tarczycowych (a-TPO, a-TG).

• Ocena gospodarki węglowodanowej – badanie poziomu glukozy i insuliny na czczo oraz wskaźnika insulinooporności (HOMA-IR). W razie wskazań wykonywany jest także test obciążenia glukozą (OGTT).

• Oznaczenie poziomu witaminy D, a w wybranych przypadkach również witaminy B12 i kwasu foliowego.

• Badanie progesteronu – wykonywane w drugiej fazie cyklu, by potwierdzić wystąpienie owulacji.

• Badanie drożności jajowodów (HSG) – przeprowadzane w uzasadnionych przypadkach.

W Epimedium wszystkie badania są dobierane indywidualnie w oparciu o obraz kliniczny, a proces diagnostyczny prowadzony jest zgodnie z aktualnymi rekomendacjami medycznymi.

Podczas diagnostyki kluczowe znaczenie ma ścisła współpraca pacjentki z lekarzem oraz przestrzeganie zaleceń specjalisty na każdym etapie postępowania. Tylko kompleksowe podejście i zaufanie do lekarza prowadzącego pozwala na skuteczne zidentyfikowanie przyczyny problemów z płodnością i zaplanowanie odpowiedniego leczenia.

Diagnostyka niepłodności kobiecej w Epimedium

Diagnostyka niepłodności kobiecej w Epimedium jest zawsze indywidualnie dostosowywana do potrzeb pacjentki i zaleceń lekarza prowadzącego. Każdy przypadek analizujemy osobno, biorąc pod uwagę historię zdrowotną, wyniki badań oraz przebieg cykli miesiączkowych.

Proces diagnostyczny może obejmować zarówno podstawowe badania, takie jak USG narządu rodnego czy oznaczenie poziomu hormonów, jak i bardziej zaawansowane testy – wszystko zgodnie z aktualnym obrazem klinicznym i potrzebami pacjentki.

W Epimedium pierwsza wizyta często odbywa się wspólnie z partnerem, co pozwala na kompleksowe podejście do diagnostyki pary i szybkie zaplanowanie dalszego postępowania. Istnieje także możliwość odbycia wizyty indywidualnej, ukierunkowanej na szczegółową diagnostykę kobiety.

Tematem niepłodności, również w kontekście pary, w Epimedium zajmuje się dr Wojciech Pabian – specjalista ginekologii i położnictwa, andrologii oraz endokrynologii rozrodu. Jego szerokie kompetencje umożliwiają pełne i profesjonalne podejście do problemu zarówno ze strony kobiety, jak i mężczyzny.

Ważnym elementem całego procesu diagnostycznego jest ścisłe przestrzeganie zaleceń specjalisty oraz gotowość do elastycznego dostosowywania planu działania, co znacząco zwiększa szansę na skuteczne leczenie i osiągnięcie upragnionej ciąży.

Od 15 października 2024 roku każda kobieta w ciąży może skorzystać z bezpłatnego szczepienia przeciwko krztuścowi w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To ważna decyzja zdrowotna, która realnie wpływa na ochronę dziecka przed groźną, zakaźną chorobą, jaką jest krztusiec (koklusz).

Dlaczego warto zaszczepić się przeciwko krztuścowi w ciąży?

Krztusiec to wysoce zaraźliwa choroba dróg oddechowych. Ryzyko zachorowania osoby nieuodpornionej po kontakcie z chorym wynosi ponad 80%. Choroba rozprzestrzenia się drogą kropelkową – podczas kaszlu, kichania, a nawet rozmowy.

Objawy krztuśca początkowo przypominają zwykłe przeziębienie:
– suchy kaszel
– katar
– stan podgorączkowy

W kolejnych dniach rozwija się napadowy kaszel, któremu mogą towarzyszyć duszności, świszczący wdech (tzw. pianie) i wymioty.

Krztusiec stanowi największe zagrożenie dla noworodków i niemowląt, które nie są jeszcze w pełni uodpornione. Niestety, na chorobę mogą zachorować także dorośli – i to wielokrotnie w ciągu życia.

Kiedy najlepiej wykonać szczepienie?

W klinice Epimedium w Krakowie ginekolodzy i położnicy zalecają szczepienie kobiet między 30. a 32. tygodniem ciąży. W tym czasie organizm matki wytwarza przeciwciała, które przenikają przez łożysko do dziecka, zapewniając mu ochronę do czasu rozpoczęcia programu obowiązkowych szczepień niemowląt (od 2. miesiąca życia).

Ochrona dla całej rodziny

Noworodki najczęściej zarażają się krztuścem od najbliższych dorosłych – rodziców, dziadków, opiekunów. Dlatego w Epimedium rekomendujemy szczepienie również ojców i innych członków rodziny, którzy będą mieli bliski kontakt z dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia.

Gdzie można wykonać szczepienie?

W naszej klinice nie wykonujemy szczepień na miejscu, jednak lekarz prowadzący może wystawić receptę na szczepionkę. Szczepienie odbywa się w punktach szczepień POZ, po wcześniejszej kwalifikacji internistycznej.

Podsumowanie:

• Krztusiec jest groźny, zwłaszcza dla niemowląt

• Szczepienie w ciąży między 30.–32. tygodniem chroni dziecko po porodzie

• Od 15.10.2024 szczepienie dla ciężarnych w POZ jest bezpłatne

• Rekomendujemy też szczepienie osób z bliskiego otoczenia dziecka