Manualne badanie nasienia to podstawa diagnostyki niepłodności u mężczyzn w
oparciu o normy wytyczone przez Światową Organizację Zdrowia (World Health
Organization, WHO).
Badanie spermy wspomagane komputerowo jest przeprowadzane przy użyciu
mikroskopu połączonego z komputerem, który posiada odpowiednie
oprogramowanie do analizy nasienia.
Istnieje wiele systemów do komputerowo wspomaganej analizy. Należy podkreślić,
że systemy te nie są całkowicie zautomatyzowane, a jedynie „komputerowo
wspomagane”, co oznacza że są przeznaczone do wspomagania diagnosty
wyszkolonego w analizie nasienia w precyzyjnej ocenie wybranych jego
parametrów nasienia.
Manualne (podstawowe) badanie nasienia zawiera:
Rozszerzone badanie nasienia wspomagane komputerowo (CASA)
Badanie nasienia wykonujemy przy pomocy technologii CASA (ang. Computer Assisted Seren Analysis), która polega na analizie nasienia przy współpracy automatycznego systemu komputerowego SCA (ang. Sperm Class Analyzer).
Obraz mikroskopowy rejestrowany kamerą wideo jest przetwarzany i poddawany cyfrowej analizie komputerowej, a uzyskane w ten sposób wyniki pozwalają na obiektywną ocenę nasienia przez diagnostę parametrów.
Badanie nasienia wspomagane komputerowo zawiera wszystkie parametry takie jak w badaniu manualnym + dodatkowe informacje lub wartości:
Ostateczna decyzja o rodzaju wykonywanego seminogramu (manualny czy wspomagany komputerowo) należy do diagnosty laboratoryjnego. Wybór zależy od parametrów nasienia po wstępnej/pierwszej mikroskopowej ocenie ejakulatu.
Podstawowe badanie nasienia nie zawsze jednoznacznie wskazuje na przyczynę
zaburzeń płodności u mężczyzn.
Jedną z dodatkowych metod diagnostycznych jest ocena dojrzałości chromatyny
plemników, odzwierciedlająca prawidłową przebudowę i kondensację materiału
genetycznego podczas spermiogenezy.
Chromatyna to struktura występująca w jądrze komórkowym, zbudowana z DNA,
białek histonowych i niehistonowych. Chromatyna zawarta w plemnikach jest silnie
skondensowana co pozwala na znaczne zmniejszenie wielkości jądra komórkowego i
umożliwia szybkie dostarczenie ojcowskiego materiału genetycznego, ale przede
wszystkim warunkuje jego odporność na działanie czynników fizycznych oraz
chemicznych w trakcie wędrówki plemników przez męski, a następnie żeński układ
płciowy do bańki jajowodu, gdzie następuje zapłodnienie.
Prawidłowa dojrzałość chromatyny plemników wskazuje na większą szansę
osiągnięcia samoistnej ciąży oraz wpływa na zwiększenie prawdopodobieństwa
urodzenia zdrowego dziecka.
Stres oksydacyjny rozumiany jest jako zachwianie równowagi między wytwarzaniem
reaktywnych form tlenu ( ROS), a działaniem ochronnego systemu
antyoksydacyjnego. Zakłócenia prawidłowego stanu redox (redukcja-utlenianie)
może toksycznie oddziaływać na komórki rozrodcze, wliczając w to utlenianie
protein, peroksydację lipidów oraz fragmentację DNA.
Test MiOXSYS zapewnia szybką i kompleksową miarę stresu oksydacyjnego
poprzez zmierzenie potencjału oksydacyjno-redukcyjnego (sORP), będącego
wskaźnikiem równowagi pomiędzy całkowitą aktywnością utleniaczy, a całkowitą
aktywnością środka redukującego.
Test MiOXSYS zalecane są szczególnie w przypadkach niewyjaśnionej
niepłodności, żylaków powrózka nasiennego, zakażeń, stanów zapalnych,
podwyższonego odsetka leukocytów, nieprawidłowych parametrów nasienia,
niepowodzeniach wspomaganego rozrodu.
Pozwala stwierdzić obecność przeciwciał
przeciwplemnikowych w nasieniu. Test ten można stosować rutynowo u wszystkich
pacjentów lub też w przypadkach, kiedy podejrzewa się niepłodność o podłożu
immunologicznym (słaba ruchliwość plemników, czy aglutynacja plemników
odnotowane w ogólnym badaniu nasienia). Standardowo badane są przeciwciała IgG
, obecności przeciwciał IgA przeprowadzamy przy pozytywnym wyniku IgG.
Plazma nasienna to płyn, w którym zawieszone są plemniki. Stanowi ona większą część (ok. 90%) objętości nasienia i składa się głównie z wydzielin prostaty i pęcherzyków nasiennych. Zawarte w niej substancje maja ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie oraz dojrzewanie plemników
Oznaczenie poszczególnych składników plazmy nasiennej pomaga
stwierdzić czy elementy męskiego układu rozrodczego funkcjonują prawidłowo i
ewentualnie, w którym miejscu występują nieprawidłowości.
– Fruktoza – wskaźnik funkcji wydzielniczej pęcherzyków nasiennych. Jest to
stymulator metabolizmu energetycznego plemników oraz czynnik niezbędny dla
zachowania ich prawidłowej ruchliwości. W diagnostyce stężenie fruktozy
wykorzystuje się jako marker stanu zapalnego pęcherzyków nasiennych oraz
niedrożności przewodów wytryskowych. Oznaczenie fruktozy pomocne jest także
przy diagnozowaniu wrodzonej agenezji pęcherzyków nasiennych (związanej z
wrodzonym obustronnym brakiem nasieniowodów – CBAVD), wytrysku wstecznego
lub w niedoborze androgenów. Wskazaniami do zbadania poziomu fruktozy są:
podejrzenie stanu zapalnego pęcherzyków nasiennych, hypoandrogenizm,
asthenozoospermia, azoospermia, leukocytospermia, zwiększona objętość i/lub
lepkość oraz obniżone pH ejakulatu.
– Kwas cytrynowy – wskaźnik funkcji wydzielniczej prostaty. Jego zmienne stężenia
obserwuje się w stanach zapalnych stercza. Nieprawidłowe stężenie kwasu.
cytrynowego może wpływać na morfologię i funkcjonowanie plemników.
Wskazaniami do oznaczenia tego składnika są: hypoandrogenizm, podejrzenie stanu
zapalnego prostaty, azoospermia, leukocytospermia.
– α- glukozydaza obojętna (NAG) – wskaźnik funkcji wydzielniczej najądrzy.
Najądrze jest miejscem, w którym plemniki nabywają zdolności ruchu. Zaburzenia lub
nieprawidłowości w obrębie tego organu wpływają na dojrzałość i zdolności
zapładniające plemników. NAG jest markerem przewlekłych stanów zapalnych jąder i
najądrzy (konsekwencją jest asthenozoospermia) oraz różnicującym przyczyny
azoospermii. Pełni ona również funkcję modulatora dojrzewania plemników.
Wskazaniami do oznaczenia α – glukozydazy są: podejrzenie stanu zapalnego
najądrzy i/lub jąder, asthenozoospermia, leukocytospermia, azoospermia,
teratozoospermia, podejrzenie obniżonej zdolności antyoksydacyjnej plazmy
nasiennej.
Cynk (Zn) – Cynk jest biochemicznym markerem funkcjonowania prostaty. Infekcje
prostaty mogą powodować zapalenie prostaty, które manifestuje się wydłużonym
czasem upłynnienia nasienia i obniżeniem poziomu cynku w plazmie nasiennej.
Cynk ma związek z konwersją testosteronu do DHT. Bierze udział w stabilizacji
chromatyny – depolimeryzacji. Dzięki funkcji przeciwutleniacza (jest składnikiem
dysmutazy ponadtlenkowej SOD), pełni ważną rolę w ochronie przed wolnymi
rodnikami i przedłużaniu żywotności plemników. Im więcej cynku w nasieniu, tym
plemniki są wolniejsze, mniej aktywne, co pozwala na zmagazynowanie energii,
która będzie potrzebna im w trakcie wędrówki przez kobiece drogi rodne.
Brak cynku powoduje spadek libido, obniżenie sprawności seksualnej. Niedobór tego
pierwiastka występuje stosunkowo często u mężczyzn w okresie reprodukcyjnym.
Badanie biochemiczne cynku jest wskazane do stosowania jako element:
– rozszerzonej analizy nasienia np. po stwierdzeniu obniżonej żywotności, ruchliwości
plemników, hiperaktywacji plemników, wydłużonego czasu upłynnienia nasienia,
– po stwierdzeniu wysokiego stopnia fragmentacji chromatyny plemnikowej,
– w hipoplazji jąder, hipogonadyzmie, przy podejrzeniu zapalenia prostaty
– po stwierdzeniu podwyższonego stresu oksydacyjnego w plazmie nasienia
Wykonywane w przypadku podejrzenia
infekcji w obrębie męskiego układu rozrodczego. W laboratorium wykonujemy:
Test wiązania z hialuronianem (kwasem hialuronowym) znany jako HBA (ang.
Hyaluronan Binding Assay) jest testem funkcjonalności plemników rozszerzającym
rutynową diagnostykę seminologiczną.
Prawidłowy wynik podstawowego badania nasienia nie daje całkowitej pewności, że
plemniki mają zdolność do zapłodnienia komórki jajowej.
Kwas hialuronowy jest związkiem obficie występującym w osłonce przejrzystej oraz
wieńcu promienistym otaczającym oocyt i z tego względu receptor dla tego kwasu
jest tak ważny dla prawidłowego funkcjonowania plemnika. Plemniki które wiążą się z hialuronianem tym samym wykazują zdolność do rozpoznania komórki jajowej,
przenikania przez otaczające ją osłony, a tym samym do zapłodnienia. Plemniki
wyselekcjonowane za pomocą hialuronianu są dojrzałe, funkcjonalne, żywotne,
wykazują niższy odsetek uszkodzeń DNA i normalną częstotliwość występowania
chromosomalnych aneuploidii (genetycznych zaburzeń). W rezultacie
wyselekcjonowane plemniki za pomocą hialuronianu przed zabiegami
wspomaganego rozrodu są odpowiednikami plemników, które z sukcesem
uczestniczyłyby w procesie naturalnego zapłodnienia (naturalnego wiązania się
plemników z osłonką przejrzystą).
Testy z wykorzystaniem hialuronianu, mają wysoką wartość diagnostyczną. Wykrycie
w nasieniu pacjenta podwyższonego odsetka plemników niedojrzałych umożliwia
zaplanowanie leczenie pary, a także wyjaśnienie przyczyny wcześniejszych
niepowodzeń po zabiegach inseminacji.
Badanie to powinno być wykonane w przypadku niepłodności idiopatycznej (o
nieustalonej przyczynie) lub jako badanie uzupełniające do ogólnego badania
nasienia.
Mała objętość lub całkowity brak ejakulatu sugeruje:
Badanie poejakulacyjne moczu powinno być przeprowadzone u pacjentów z objętością ejakulatu mniejszą niż 1 ml lu w przypadku braku ejakulatu, z wyjątkiem pacjentów z obustronną agenezją nasieniowodów i klinicznymi oznakami hypogonadyzmu.
Badanie nasienia wykonane jest zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji
Zdrowia wg V edycji WHO 2021 Laboratory manual for the examination and
processing of human sperm.
Objętość ejakulatu ≥ 1,4 ml
pH ≥ 7,2
Całkowita liczba plemników w ejakulacie ≥ 39 mln
Koncentracja plemników (liczba plemników w 1 ml nasienia) ≥ 16 mln
Ogólny odsetek ruchliwych plemników (ruch postępowy i niepostępowy) ≥ 42%
Odsetek plemników o ruchu postępowym ≥ 30%
Żywotność plemników (odsetek plemników żywych) ≥ 54%
Morfologia plemników (odsetek plemników o całkowicie prawidłowej budowie) ≥ 4%
leukocyty peroksydazo-dodatnie (10^6 / ml) < 1
komórki okrągłe (10^6 / ml) < 5
Rozpoznanie Oligozoospermii oparte jest na całkowitej liczbie plemników w
ejakulacie poniżej dolnych wartości ref.
Rozpoznanie Asthenozoospermii oparte jest odsetku plemników z ruchem
postępowym poniżej dolnych wartości ref.
Rozpoznanie Nekrozoospermii oparte jest odsetku plemników żywych poniżej
dolnych wartości ref.
Rozpoznanie Teratozoospermii oparte jest odsetku plemników z prawidłową
morfologią poniżej dolnych wartości ref.
Analiza seminologiczna zwykle nie może być podstawą rozpoznania całkowitej
niepłodności. Wynik ukierunkowuje dalsze działania diagnostyczne w celu
wyjaśnienia przyczyn niepłodności pary i ewentualnego podjęcia leczenia
przyczynowego (WHO, 2004).
W przypadku wystąpienia nieprawidłowości i odchyleń od wartości referencyjnych
zaleca się wykonanie powtórnego badania w odstępie minimum 2-3 tygodni od
pierwszego badania. W razie konieczności powtórzenia badania zaleca się
zachować taki sam lub zbliżony okres abstynencji płciowej jak w pierwszym badaniu.
W celu interpretacji wyniku badania zalecamy umówić się na wizytę do
naszego Androloga, który pomoże Państwu dobrać właściwą rozszerzoną
diagnostykę i określi dalszy sposób postępowania terapeutycznego.
Badanie nasienia po wazektomii ma na celu sprawdzenie czy w ejakulacie są obecne plemniki.
Nie mają znaczenia w tym przypadku szczegóły dotyczące ruchu czy morfologii (budowy) plemników, a jedynie potwierdzenie czy plemniki są obecne w nasieniu czy nie.
Skuteczność przeprowadzonego badania powinna być oceniona przez wykonanie badania podstawowego (manualnego) nasienia.
Tylko całkowity brak plemników (azoospermia) w badaniu ogólnym (manualnym) nasienia świadczy powodzeniu zabiegu wazektomii.
Badanie nasienia (nazywane seminogramem czy spermiogramem) jest kluczowym badaniem dostarczającym szeregu ważnych informacji, zawierającym wiele parametrów. Często jest to też pierwsze badanie samodzielnie wybierane przez mężczyzn chcących sprawdzić swoją płodność.
Jednak wynik nie zawsze jest dla Pacjenta na tyle czytelny, by samodzielnie go zinterpretował i wyciągnął wnioski. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom stworzyliśmy możliwość oceny wyniku przez androloga, bez konieczności osobistego zgłaszania się na pełnowymiarową wizytę.
Specjalista androlog po zapoznaniu się z obszernym wywiadem – KWIESTIONARIUSZEM ANDROLOGICZNYM, który Pacjent dostaje do wypełnienia mailowo, przeprowadza ocenę i wydaje ewentualne zalecenia czy sugestie.
Na taką ocenę można umówić się bezpośrednio podczas badań seminologicznych lub zdecydować się na nią później już po otrzymaniu wyniku.
Niezbędny jest wtedy kontakt z recepcją i umówienie takiej usługi. Pacjent drogą mailową otrzymuje wywiad, który po wypełnieniu automatycznie podpina się pod kartę lekarską.
Płatność za usługę też odbywa się zdalnie. Pozostaje tylko oczekiwać na opis badań , który albo w formie papierowej jest do odbioru w Epimedium, albo jeśli Pacjent sobie zażyczy może być przesłany mailowo.
To ocena jakości plemników oraz ich aktywności,, w oparciu o normy wyznaczone w 2010r. przez Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization – WHO). Analiza obejmuje między innymi ocenę liczby plemników, ich ruchliwość oraz budowę (morfologię). Badanie nasienia stanowi integralną część oceny płodności pary i przeprowadzone jest przez zespół doświadczonych diagnostów Epimedium. Nasi specjaliści pomagają w zrozumieniu procesów związanych z płodnością i są przewodnikami po ścieżkach prowadzących do upragnionego celu – Rodzicielstwa. To ocena jakości plemników oraz ich aktywności, w oparciu o normy wyznaczone w 2010 r. przez Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization – WHO). Analiza obejmuje między innymi ocenę liczby plemników, ich ruchliwość oraz budowę (morfologię). Badanie spermy w Krakowie stanowi integralną część oceny płodności pary i przeprowadzane jest przez zespół doświadczonych diagnostów Epimedium. Nasi specjaliści pomagają w zrozumieniu procesów związanych z płodnością i są przewodnikami po ścieżkach prowadzących do upragnionego celu – Rodzicielstwa.
Badania nasienia małopolska – przeprowadzane w Epimedium od poniedziałku do soboty, po uprzedniej rejestracji telefonicznej lub za pomocą rejestracji online
Badanie płodności Kraków – przed badaniem płodności u mężczyzn wymagane jest zachowanie okresu abstynencji seksualnej, wynoszącego od 2 do 5 dni (liczone od dnia ostatniego wytrysku). W tym czasie należy powstrzymać się od masturbacji i aktywności seksualnej. W okresie poprzedzającym badanie plemników należy powstrzymać się od spożycia alkoholu i innych używek oraz zaleca się unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego. Przed badaniem nie ma potrzeby powstrzymywania się od przyjmowania posiłków czy napojów.
Do wypełnienia dokumentacji medycznej potrzebny jest dowód osobisty – nie zapomnij go zabrać!
Zasadniczo przygotowanie jest tożsame z tym, które następuje przed badaniem nasienia. Z tej samej próbki materiału można wykonać zarówno badanie podstawowe, jak również diagnostykę rozszerzoną. Badania przeprowadzane są w Epimedium od poniedziałku do soboty po uprzedniej rejestracji. Przed badaniem wymagane jest zachowanie okresu abstynencji seksualnej, wynoszącego od 2 do 5 dni (liczone od dnia ostatniego wytrysku).
Ponadto w przypadku:
TESTU MAR – badanie nie jest wykonywane u Pacjentów z niską koncentracją plemników (<1mln/ml) lub znacznie obniżoną ich ruchliwością.
Poejakulacyjne badanie moczu – po przybyciu na badanie, w pierwszej kolejności należy oddać mocz, całkowicie opróżniając pęcherz moczowy. W następnym etapie, po higienie prącia należy oddać nasienie do sterylnego pojemnika, przekazanego przez pracownika laboratorium. Po około 15-20 minutach, należy ponownie oddać mocz nagromadzony w pęcherzu po ejakulacji. Następuje to do osobnego kubeczka.
Ponieważ badania powinny zostać wykonane w odpowiednich warunkach – temperatury oraz czasu (maksymalnie 50 minut od momentu oddania) – nie jest rekomendowane dostarczanie ejakulatu nasienia spoza kliniki.
W domu
W przypadku dużego dyskomfortu związanego z pobraniem materiału do badań w laboratorium, dopuszczalne jest przeprowadzenie tego procesu w warunkach domowych . W tym celu należy oddać nasienie do sterylnego kubeczka na mocz lub podczas stosunku płciowego do specjalnej prezerwatywy bez środków plemnikobójczych. Pojemnik opisany imieniem i nazwiskiem, datą urodzenia oraz godziną ejakulacji, należy dostarczyć do laboratorium, w czasie nie przekraczającym 40 minut od ejakulacji. Próbkę nasienia winno się zabezpieczyć przed wychłodzeniem (transport w temp. 20-37°C).
W laboratorium
Przed oddaniem materiału do badania nasienia prosimy poinformować pracownika laboratorium o przebytych infekcjach, zabiegach i przyjmowanych lekach w okresie 3 miesięcy przed badaniem. Zalecana jest również toaleta prącia bez użycia jakichkolwiek detergentów, tak aby środki chemiczne nie wpłynęły na wynik badania.
Ejakulat nasienia oddawany jest (poprzez masturbację) do sterylnego pojemnika na mocz. Jeżeli nie cały ejakulat został umieszczony w pojemniku prosimy poinformować o tym pracownika laboratorium.
Pojemnik z ejakulatem nasienia pozostawiamy w okienku podawczym, znajdującym się w pomieszczeniu w którym oddawany był materiał do badań. Dzięki temu dyskretnie, bez konieczności przenoszenia pojemnika zostanie przekazany do laboratorium.
Przed przystąpieniem do analizy niezbędne jest wypełnienie dokumentacji.
Masz jakieś pytania? Skontaktuj się z nami, a nasi pracownicy odpowiedzą tak szybko jak to tylko możliwe!
